Monety w portfelu często różnią się rozmiarami i masą. Wśród nich wyróżnia się egzemplarz o nominale 5 złotych – największy pod względem fizycznym środek płatniczy w Polsce. Jego charakterystyczna budowa od lat przyciąga uwagę zarówno kolekcjonerów, jak i zwykłych użytkowników.
Masa tego metalowego pieniądza wynosi dokładnie 6,54 grama. Ta precyzyjna wartość nie jest przypadkowa – projektanci zadbali o optymalną wygodę użytkowania. Dzięki odpowiedniej grubości (2 mm) i średnicy (24 mm) moneta jest łatwa do rozpoznania dotykiem nawet bez patrzenia.
Konstrukcja składa się z dwóch elementów: pierścienia z miedzioniklu i rdzenia z brązalu. Taka kombinacja materiałów zapewnia nie tylko trwałość, ale też charakterystyczny wygląd. Nieregularnie moletowana krawędź dodatkowo zabezpiecza przed podrabianiem.
Warto zwrócić uwagę na praktyczne aspekty tych parametrów. W codziennych sytuacjach – od płatności w parkomatach po sortowanie drobnych – odpowiednia masa i rozmiar ułatwiają obsługę. Te cechy sprawiają, że moneta pozostaje funkcjonalna mimo upływu lat od jej wprowadzenia do obiegu w 1995 roku.
W artykule dowiesz się:
Historia i ewolucja monety 5 złotowych
Narodowy Bank Polski wprowadził charakterystyczny nominał do obiegu w 1995 roku. Decyzja zapadła w ramach kompleksowej reformy systemu pieniężnego po transformacji ustrojowej. Nowa moneta od początku pełniła rolę najwyższego dostępnego nominału w codziennych transakcjach.
Projektanci postawili na trwałość i rozpoznawalność. Założenie to sprawdziło się znakomicie – przez niemal trzy dekady nie zmieniono ani składu materiałowego, ani wyglądu. Ta konsekwencja wyróżnia ten nominał na tle innych w obiegu.
Kolejne serie powstawały w nieregularnych odstępach czasu:
- Pierwsze egzemplarze wybito już w 1994 roku
- Kolejne edycje pojawiały się m.in. w latach 2008-2010 i 2015-2017
- Ostatnie emisje miały miejsce w latach 2020-2023
Stabilny projekt ma szczególne znaczenie dla kolekcjonerów. Stały wygląd ułatwia identyfikację i buduje zaufanie do waluty. Co ciekawe, podobne tendencje obserwowano w tym czasie w innych krajach europejskich.
Wartość użytkowa i historyczna sprawiają, że moneta pozostaje ważnym elementem polskiej kultury materialnej. Jej niezmienność przez lata stała się wzorem dla projektantów walut na świecie.
Budowa i parametry techniczne monety 5 złotych
Innowacyjna konstrukcja tego nominału łączy funkcjonalność z zabezpieczeniami. Dwukolorowy projekt składa się z srebrzystego pierścienia i złocistego środka – to połączenie miedzioniklu MN25 z brązalem CuAl6Ni2.
Zewnętrzny pierścień zawiera 75% miedzi i 25% niklu. Ten stop zapewnia srebrny połysk i chroni przed rdzą. Wewnętrzny rdzeń to mieszanka 92% miedzi, 6% aluminium oraz 2% niklu – dzięki temu element jest twardszy i lżejszy.
Specjaliści z Narodowego Banku Polskiego precyzyjnie dobrali wymiary. Średnica 24 mm i grubość 2 mm pozwalają łatwo rozpoznać monetę dotykiem. Całość waży dokładnie 6,54 grama – idealnie wyważona dla codziennego użytku.
Nietypowa krawędź to kolejny element zabezpieczający. Naprzemienne gładkie i rowkowane paski utrudniają fałszowanie. Takie rozwiązanie stało się wzorem dla innych europejskich mennic.
Materiały nie tylko decydują o wyglądzie, ale i trwałości. Miedź ma właściwości bakteriobójcze, nikiel wzmacnia strukturę, a aluminium redukuje masę. To połączenie gwarantuje odporność na korozję i zużycie przez dziesięciolecia.
