Przewóz materiałów niebezpiecznych – czym jest ADR?

Co to jest ADR? – Definicja

ADR (L’ Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route) to skrót oznaczający Umowę europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzoną w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz.U. 1975 nr 35 poz. 189 z późn. zm.).

Głównym celem przepisów ADR jest wyeliminowanie lub zredukowanie liczby wypadków i szkód związanych z przewozem towarów niebezpiecznych. Podzielono je na 9 klas plus 4 podklasy, wśród których można wymienić m.in. gazy, materiały samozapalne, materiały trujące, materiały zakaźne, materiały promieniotwórcze czy materiały żrące. Międzynarodowa umowa dotyczy nie tylko przewoźników, ale także producentów i odbiorców towarów niebezpiecznych. Dokument określa, jak powinny być pakowane i transportowane. Dostarcza także informacji o metodach oznaczania materiałów, opakowań i pojazdów.

Przepisy objaśniające przewóz materiałów niebezpiecznych są aktualizowane co 2 lata – nowelizacja wypada zawsze w roku nieparzystym. Przedsiębiorca zajmujący się transportowaniem towarów niebezpiecznych musi dostosować się do nowelizacji najpóźniej od 1 lipca danego roku. Jeżeli nowelizacja ustawy zostałaby wprowadzona 1 stycznia 2023, przedsiębiorca może stosować się do wcześniejszej wersji do 30 czerwca 2023.

Kto może przewozić materiały niebezpieczne?

Jeżeli pracownik firmy transportowej chce przystąpić do kursu ADR i egzaminu, musi ukończyć 21 lat i spełnić wymogi określone przez ustawę o ruchu drogowym oraz ustawę o transporcie drogowym. Wymagane jest prawo jazdy kategorii B, C lub C+E. Kurs ADR objaśnia m.in. zagrożenia związane z towarami niebezpiecznymi, ich prawidłowe załadowywanie i rozładowywanie, ochronę przed dostępem osób trzecich czy postępowanie po wypadku w celu zminimalizowania szkód.

Przedsiębiorstwo specjalizujące się w transportowaniu materiałów niebezpiecznych jest zobligowane do współpracy z minimum jednym doradcą ds. bezpieczeństwa, który odpowiada za poprawne wdrożenie przepisów ADR.

Jak przebiega egzamin na ADR?

Egzamin na ADR ma formę pisemnego testu jednokrotnego wyboru. Liczba pytań i czas egzaminu różnią się w zależności od zakresu szkolenia.

Kursy dzieli się na:

• kurs podstawowy, który uprawnia do przewozu materiałów wszystkich klas poza I i VII – 60-minutowy egzamin zawiera 30 pytań,
• kurs specjalistyczny z przewozu materiałów niebezpiecznych w cysternach – kandydat odpowiada na 18 pytań w 40 minut,
• kurs specjalistyczny z przewozu materiałów niebezpiecznych klasy I (materiałów i przedmiotów wybuchowych) – egzamin trwa 30 minut i zawiera 15 pytań,
• kurs specjalistyczny z przewozu materiałów niebezpiecznych klasy VII (materiałów promieniotwórczych) – egzaminowany odpowiada na 15 pytań w 30 minut.

Aby zaliczyć egzamin, kandydat musi uzyskać minimum 2/3 maksymalnej liczby punktów. Zaświadczenie ADR jest produkowane przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych i wydawane przez marszałka województwa do 7 dni od dnia zdania egzaminu. Bezpłatny dokument jest wysyłany listownie z potwierdzeniem odbioru.

Termin ważności zaświadczenia upływa po 5 latach. Aby kontynuować legalny przewóz, kierowca musi ponownie zdać egzamin, którym potwierdzi znajomość aktualnych przepisów ADR. Jeżeli kandydat nie zaliczył egzaminu, ma prawo do nielimitowanych i odpłatnych egzaminów poprawkowych w ciągu 6 miesięcy od dnia ukończenia kursu.