Kuchnia Pięciu Przemian wywodzi się z chińskich tradycji taoistycznych. Obok koncepcji yin-yang jest najważniejszym filarem tego systemu. Dowiedz się, jak może wpłynąć na twoje zdrowie!
W artykule dowiesz się:
Na czym polegają przemiany?
Pięć Przemian oznacza zasady regulujące przeobrażenia materii we wszechświecie. Przepływ sił napędzających naturę zgodnie z cyklicznym upływem czasu, następstwo aury pogodowej, a nawet odpowiadające miesiącom smaki – to wszystko określone jest właśnie przez reguły Pięciu Przemian.
Chińskie pierwiastki natury
Choć może to brzmieć zawile, podstawowe normy są nieskomplikowane, bo określone porami roku i odpowiadającymi im żywiołami. W Chinach jest ich pięć: drewno, ogień, ziemia, metal i woda. Zmieniają się one w zależności od panującego za oknem sezonu, a także postępujących po sobie lat. Dlatego też chińska kuchnia w tak wielkim stopniu związana jest z porami roku. Zgodnie z regułą Pięciu Przemian można jednak ugotować zarówno syczuański ryż, jak również ruskie pierogi.
Gotowanie w zgodzie z porą roku
Kolejne żywioły rządzą poszczególnymi smakami, stąd tez duży nacisk położony jest na korzystanie właśnie z produktów sezonowych. Dzięki temu organizm zachowuje równowagę, a z otaczającym światem zaczyna go łączyć niespotykana wcześniej więź. Poprawia się zdrowie, bo procesy trawienne zachodzą harmonijnie – następują po sobie tak, jak po lecie przychodzi jesień.
Pięć Przemian, pięć żywiołów
Również przygotowanie posiłków związane jest z kolejnością następujących po sobie żywiołów:
- drewno – pora roku: wiosna, smak: kwaśny, narząd: wątroba, działanie: odświeżające;
- ogień – pora roku: lato, smak: gorzki, narządy: serce i jelito cienkie, działanie: antyoksydacyjne;
- ziemia – pora roku: późne lato, smak: słodki, narządy: żołądek i śledziona, działanie: odżywcze;
- metal – pora roku: jesień/wczesna zima, smak: ostry, narządy: płuca i jelito grube, działanie: rozgrzewające;
- woda – pora roku: zima, smak: słony, narząd: nerki, działanie: energizujące.
Najważniejsza jest harmonia
Każdy z posiłków przygotowanym zgodnie z zasadą Pięciu Przemian zawiera w sobie wszystkie wyżej wymienione smaki, stosowane z zachowaniem kolejności dodawania składników. Dokładne tabele określające przynależność danego surowca do żywiołu są do znalezienia w Internecie. Jedyna dowolność, na jaką możemy pozwolić sobie w całym procesie, to wybór „docelowego” działania potrawy. Dlatego też
- gotowanie zacząć można od dowolnego żywiołu, ale…
- …ostatni żywioł, który dodamy do potrawy, będzie miał decydujący wpływ na jej działanie.
Liczy się ostatni
Przykładowo gdy ostatni składnik będzie miał działanie odpowiednie dla żywiołu ziemi, spożycie tak przygotowanego posiłku największy wpływ wywrze na żołądek. Należy również pamiętać, że jeśli w trakcie przygotowania potrawy pominiemy któryś z żywiołów, nie można zaburzyć harmonii całego cyklu – w takiej sytuacji trzeba odczekać, aż ponownie przyjdzie jego kolej. Kolejne elementy powinniśmy zaś dodawać powoli i w niewielkich ilościach – tak, aby mogły łagodnie reagować z poprzedzającymi je żywiołami.
Śniadanie zjedz sam, obiad z przyjacielem, kolację oddaj wrogowi
Składniki w kuchni Pięciu Smaków to w znakomitej większości produkty roślinne. Powinny one pochodzić ze strefy klimatycznej, w której mieszkamy, dlatego też odpowiedniej będzie wybrać swojskie ziemniaki niż importowane bataty. Do tego dochodzą reguły określające objętość posiłków: im wcześniejsza pora dnia, tym więcej możemy zjeść. Śniadanie powinno być zatem obfite i rozgrzewające, kolacja zaś lekka i spożywana wcześnie (ok. godziny 18:00).
